Tüpraş’ta ikinci sürpriz

Ömer Faruk Günel

Stargazete/04.06.2004

Ankara 10’uncu İdare Mahkemesi, dün Tüpraş özelleştirmesinde ikinci sürprizi yaşattı. Açıkçası karar bizim için de sürpriz oldu. Bir hafta içinde peşpeşe kararlar alınacağı beklenmiyordu. Özelleştirme İdaresi’nin yaptığı ‘itiraz’ kararının yeni yasama dönemine kalacağını bekliyordum. Hukukçular da bu beklenti içindeydi. İtiraz dört iş gününde sonuçlandı ve Özelleştirme İdaresi ‘galip’çıktı. Ama İdare Mahkemesi hemen harekete geçti. Bir karar daha aldı. Belki de tarihinde ilk kez 24 saat içinde ihaleyi esastan bozdu ve ‘Tüpraş İhalesi’nin iptal edilmesi’ hükmünü verdi. Olayın kronolojisine bir bakalım. Ankara 10’uncu İdare Mahkemesi, 26 Mayıs’ta özelleştirmede ihalenin usulsüz yapıldığı gerekçesiyle yürütmeyi durdurma kararı aldı. ÖİB, 28 Mayıs’ta konuyu hemen bir üst mahkemeye götürdü. Bölge İdare Mahkemesi’ne yapılan itiraz, olumlu bulundu ve 10’uncu İdare Mahkemesi’nin ‘yürütmeyi durdurma kararı’ 2 Haziran’da bozuldu. Tam Tüpraş, yeniden Zorlu ve Tatneft Grubu’na verildi denilirken bu kez 3 Haziran’da 10’uncu İdare Mahkemesi, davaya esastan baktı ve ‘ihaleyi iptal’ kararı verdi. Böylelikle olay tam bir kaos oldu.

ÖİB karara yine itiraz edecek. Bu itiraz Danıştay’a yapılacak. Burada alınacak karar ÖİB’in lehine olursa ihale yoluna devam edecek. Ne varki, böyle bir durumda hukuk, Ankara İdare Mahkemesi’ne bir şans daha veriyor. Konu bu kez, Danıştay Genel Kurulu’na taşınabilir. Buradan çıkan karar kesindir. Bu gelişmelerin kısa sürede sonuçlanması beklenemez. Ama son bir haftada yaşanan karar ve karşı karar gelişmeleri olayın perde arkasında bir ‘siyasi görüş’ çekişmesinin yattığını gösteriyor.

Tüpraş, özelleştirmenin ‘prestij’ satışı. 1.3 milyar dolarlık satış değeri ile bu yılın 4 milyar dolarlık hedefinin önemli bir bölümünü kapatacak. Ve yapılacak diğer özelleştirmelere moral olacak. Ama 10’uncu İdare Mahkemesi’nin ‘ihaleyi iptal’ kararı bu beklentilerin hepsini şimdilik sildi. Kurum, ekonomi içinde önemli bir kilometretaşı. Yıllık 9-10 milyar dolarlık vergi ödemesiyle bütçeyi besliyor. Uluslararası arenada sigorta bedeli bile, 4 milyar dolar. İhalede ortaya çıkan en yüksek rakam 1.3 milyar dolar. Üstelik de kural ve yönetmelik gereği üç firmanın yarışması gerekirken, iki teklif değerlendirildi. Bu durum bazı hukukçuların kafasını karıştırdı. Meslektaşlar karşı karşıya geldi. Yine Tüpraş’ı sırtında taşıyan binlerce işçinin, çoluğunun çocuğunun huzurunu bozdu.