Sendikalı kadının dergisi

                                                                                                      05.10.2003

                                                                                       Cumhuriyet Dergi

TÜRKAN DOĞAN  

 

Petrol-İş Sendikası hem sendika üyesi kadınlar hem de erkek işçilerin eşleri için bir kadın dergisi yayımlıyor. "Petrol-İş Kadın" isimli dergide kadının siyasal ve sendikal haklarının neler olduğu kadar, günlük yaşama kılavuzluk edecek bilgiler de var.

"17 milyon Kadın Emeğinin Peşinde", "Mallar Erkeklere, Yoksulluk Kadınlara", "En Büyük Kaynak Kadınların Özgücüdür", "Kadınlar Haklarını Arıyor", "Kadın İşçiyim Haklarım Var", "Kadınlar Vagonunda Özgürlüğe Doğru"...

Yukarıda okuduklarınız yeni soluklu bir kadın dergisinden başlıklar... Petrol-İş Sendikası Türkiye'de bir ilki gerçekleştirerek kadın üyelerine ve üye eşlerine Ocak 2003'ten bu yana "Petrol-İş Kadın" adlı bir dergiyle sesleniyor. Dergide, Türkiye ve dünya gündemiyle ilgili haberler, tarihten kadın sesleri , "haklarımız" adlı hukuk köşesi ve kadınlarda bir sendikal yaşam anlayışı geliştirebilmek için işçi-sendika haberleri yer alıyor. Kültür sanat, beslenme, ruh sağlığı, güzellik, cilt bakımı, el işleri de derginin konuları arasında. Bu konularla farklı okuyucu tipleri "Petrol-İş Kadın"ın çatısı altında buluşturuluyor. Petrol-İş'liler piyasada o kadar kadın dergisi varken böyle bir dergiye neden ihtiyaç duyduklarını birinci sayıda şöyle anlatıyorlar:

"Bazı çevrelerin bizleri yıllardır düşük beğenili, sanatsal-estetik anlayışlardan yoksun 'televole' programlarıyla kuşatmaya çalıştıklarını ve bunda belli bir yere kadar da başarılı olduklarını hep birlikte gözlüyoruz. Ayrıca 'kadınlara yönelik yayın' dendiğinde, akla güzelliğin dışında hiçbir şey düşünmeyen bir cinsin gelmesini isteyen bu anlayışlara karşı bir tepki örgütleyebilecek, kadının bir sosyal yaşamı bulunduğunu hiç unutmayacak; kadın olarak yaptıkları yanında, eş olarak, anne olarak, emekçi olarak, sendikada, işyerinde, siyasi partide, yönetici olarak hayatın her alanında yer aldığını akıldan çıkarmadığımız için bu dergiyle karşınızdayız."

Dergiyi hazırlayanlar ise Petrol-İş Sendikası'nın Basın Yayın Servisi. Bugüne kadar dört sayısı yayımlanan "Kadın"ın her sayısında "Sağlık", "Jinekologunuz Diyor ki", "Haklarımız" ve "Sizin Mutfağınızdan", "Güzellik", "Ruh Hali", "Derdini Söyleyemeyen" köşeleri de yer alıyor. Petrol-İş Sendikası Genel Başkanı Mustafa Öztaşkın, Petrol-İş Kadın'ı neden yayımladıklarını şöyle açıklıyor:

"Kadının işçi hareketindeki yeri oldukça önemli. Biz sendikal anlayış olarak, işyerlerinde çalışan kadın üyeleri sosyal ve kültürel bir bütün olarak görüyoruz. Kadın dergimizle işçinin ailesinin de mücadeleye katılmasını amaçlıyoruz. Biliyoruz ki işçiler mücadelelerinde aileleriyle birlikte olmalıdırlar. Bunun yolu da önce kadınlara ulaşmaktan, onların çektiği sıkıntıları dergimiz aracılığıyla paylaşmaktan geçiyor."

Öztaşkın; kadının ve işçi ailelerinin sendikal yaşamdaki etkisini şöyle örnekliyor: "Ali Ağa Petkim'de çok yoğun mücadele verdik. Fabrikayı terk etmiyorduk, ancak mahkeme kararıyla boşaltmamız istendi. Kendimiz çıkmazsak polis zoruyla içeriden çıkarılacaktık. Bizi içeriden zorla çıkarmaları 3-5 gün gecikti; çünkü kapıda ailelerimiz, eşlerimiz ve çocuklarımız vardı. Mücadeleyi belki kazanmamış olabiliriz ama onların bize katılmaları bizi orada güçlü kıldı. İnanıyoruz ki kadınlar alanlarda bizimle olduklarında daha güçlü olacağız."

Sendikanın eğitim koordinatörlerinden Erhan Kaplan ise dergiyle kadın erkek eşitliğini hayatın her alanına taşıyabilmek ve aile içi demokrasinin işçi sınıfı açısından önemini onlara anlatabilmek için çalıştıklarını ifade ediyor. Toplumsal alanda demokrasiyi talep etmek için ailede demokrasi bilincini geliştirmeyi amaçladıklarını söyleyen Kaplan, tüm kadınları Petrol-İş Kadın aracılığıyla, kendileri, eşleri ve ülke sorunları üzerinde düşünmeye, fikir üretmeye çağırdıklarını belirtiyor.

Petrol-İş Kadın'ın editörü ise kadın dergilerinden tanıdığımız bir isim Necla Akgökçe, daha önce Mimoza, Pazartesi gibi kadın dergilerinde habercilik yapmış. İstanbul Üniversitesi'nde 'Kadın Uygulamaları ve Sorunları' üzerine master da yapan Akgökçe ile Petrol-İş'in habercilik anlayışı üzerine konuştuk.

HUKUK VE DANTEL...

"Petrol-İş Kadın'la işçi sınıfı kadınlarını daha yakından tanımaya başladım. Dergimizde haberlerin tümü Petrol-İş'in gündemi üzerinden ilerliyor. Örneğin özelleştirmeyle gelen yoksulluk, işçi ailelerini ve işçi ailelerindeki kadınları bire bir etkiledi."

Akgökçe, haberleri kadınların tüm sıkıntılarını düşünerek oluşturduklarını, bazen de onların istekleri doğrultusunda konularını belirlediklerini anlatıyor. "Örneğin bir kadının annesi boşanacak, onun için bizden yeni Medeni Kanun'dan 'Haklarımız' köşesinde bahsetmemizi istiyor; biz de haberimizi buna göre yapıyoruz."

Akgökçe'ye nasıl tepkiler aldığını sorduğumuzda şöyle diyor:

"İyi tepkiler aldık. Bizden, daha çok kadın sağlığı haberleri ve jinekoloji haberleri yapmamızı istiyorlar. "

Petrol-İş Kadın'da dantel, yemek köşesi var. Akgökçe bu fikrin kendisinden kaynaklanmadığını ne var ki kadın okurlardan bu sayfalar için iyi tepkiler aldığını anlatıyor.

"Amacımız kadınları öncelikle belli bir bilinç seviyesinin üstüne çıkarabilmek. Biz de onların tüm gereksinimlerini karşılayabilmek için dergide her konuya yer veriyoruz. Dergimizde bir de 'Ruh Hali' köşesi var. İşçi kadınların ve işçi eşlerinin psikiyatra gitmeleri mali açıdan çok zor; bu yüzden biz de bu köşeyi onların sorunlarına yönelik düzenleniyoruz. Çünkü kadınları tanıdıkça onların neler yaşadığını, ne gibi sorunlarla yüz yüze olduğunu öğreniyoruz."

Eğitim Koordinatörü Erhan Kaplan'a göre dergi, sendika ve işçi arasında bir güven ortamı yaratıyor.

"Kadınların eğitim seviyesi erkeklere oranla daha düşük. Dergi basitleştirildi ama kabalaştırılmadı. Kadınlarımız çok memnun, fakat erkeklerimizden memnun olan da var olmayan da. Örneğin birinci sayıdaki 'Ev Kadınlarına Ücret ve Sigorta' haberimize ilişkin bazı işçi arkadaşlarımız şakayla karışık, bize 'Ben bu dergiyi eve götürmem. Götüreyim de evde hanım bize fatura mı kessin' diyerek tepki gösterdiler."