ÖİB ne diyor gerçek ne?

Taylan Erten

Dünya 23.09.2005

TÜPRAŞ'ın yüzde 14.46 hissesini 4 Mart 2005'te İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) satan Özelleştirme İdaresi, bu hisseleri kimlerin aldığını bilmiyor! (ÖİB açıklaması 21 Eylül) Ama kamuoyu biliyor. Kamuoyunun bilgi kanalları, istihbarat imkânları ÖİB'den daha mı güçlü? Hayır. Peki, nasıl biliyor? Bu hisseleri, Global Menkul Kıymetler AŞ aracılığıyla İsrail kökenli Ofer Grubu'nun satın aldığı, basında yazılıp çizilmeye başladıktan sonra, bizzat, operasyonu yürütenlerce kabul ediliyor.

Operasyonu "gölgeleyen" ciddi iddialar, o gün bu gündür gündemden düşmüyor. Eleştiriler, ÖİB'nin bu satışı sermaye piyasası mevzuatına "aykırı" yöntemlerle gerçekleştirdiği, bunun "içeriden öğrenenlerin ticaretine" yol açtığı iddialarına kadar dayanıyor. Petrol-İş Sendikası da bu iddiaları suç duyurusuyla Sermaye Piyasası Kurulu'na (SPK); satışa esas oluşturan 7 Ocak 2005 tarihli Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) kararının kamuya açıklanmamasını da, iptal davasıyla yargıya intikal ettiriyor. SPK soruşturması ve dava halen sürüyor.

Tartışmaların yoğunlaşması üzerine ÖİB önceki gün bir açıklama yaparak, yüzde 14.76'lık TÜPRAŞ hissesinin satışında "işlemin bütün aşamalarının, başlatıldığı andan itibaren SPK ile İMKB'ye bildirildiğini ve bültenlerde yer aldığını belirtti. Açıklamada, tartışmaların "odak" noktasındaki Global Menkul Değerler'in hisse satışını, diğer yerli ve yabancı fonlar gibi, uluslar arası piyasalarda yaptırılan "piyasa araştırması" vesilesiyle öğrenmiş olabileceği, bunun dışında "farklı bir zamanda" bilgi edinmesinin söz konusu olmadığı vurgulandı.

Bu açıklama, gerçeği yansıtıyor mu? Petrol-İş Sendikası'nın dün ÖİB'ye cevaben yaptığı açıklamaya bakılırsa, yansıtmıyor. ÖİB yüzde 14.76'lık hisse satışında uyması gereken mevzuat kurallarına gereken özeni göstermemiş. Nitekim, ÖİB'nin dünkü açıklamasında yer alan, SPK'nın soruşturmasına ilişkin paragrafla, Petrol-İş Merkez Yönetim Kurulu'nun açıklamasındaki paragraf tamamen farklı. ÖİB özetle şöyle diyor:

"SPK tarafından yapılan değerlendirmede, ÖYK kararının kamuya açıklanmamasının, TÜPRAŞ'ın yüzde 14.76'lık hisse senetlerinin İMKB Toptan Satışlar Pazarı'nda satışı için bir sıhhat şartı olmadığı, ancak, bu kararın kamuya açıklanmasının kurulun kamuyu aydınlatma ve ilgili düzenlemeleri çerçevesinde ayrı değerlendirmeye tabi bir husus idareye bildirilmiş olup SPK tarafından idare yetkilileri hakkında işlem yapılmasına gerek görülmemiştir."

Petrol-İş ise açıklamasında, suç duyurusu üzerine SPK'nın sendikaya gönderdiği 13.5.2005 ve 11869 sayılı yazıdan şu paragrafı aktarıyor:

"ÖİB'nin, özelleştirme programında bulunan ve hisse senetleri İMKB'de işlem gören şirketlerin İMKB'de yapılacak özelleştirme uygulamaları için ÖİB'yi yetkilendiren 7.1.2005 tarih ve 2005/2 sayılı ÖYK kararını kamuya açıklamamasının (...) Kurulumuzun Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği'ne aykırılık teşkil etmesi sebebiyle mevzuata uyum konusunda gerekli dikkat ve özeni göstermesi konusunda ÖİB'nin bilgilendirilmesine ve ÖYK kararının kamunun aydınlatılmasını teminen İMKB bülteninde ilan edilmek üzere İMKB'ye gönderilmesi hususunun ÖİB'ye bildirilmesine karar verilmiştir."

Durum açık. SPK, idarenin hisse satışıyla ilgili ÖYK kararını borsaya bildirmeyerek sermaye piyasası kurallarına aykırı davrandığını tespit ediyor ve uyarıyor. ÖİB ise açıklamasında, satış işlemi 4 Mart'ta, takas işlemi de 8 Mart'ta sonuçlanan satışla ilgili olarak şunları söylüyor: "Satış işleminin yapıldığı esnada Global Menkul Değerler AŞ tarafından, adına hareket ettikleri yatırım fonlarının listesi idaremize ve İMKB'ye bildirilmiş, İMKB Başkanlığı bu yatırım fonları listesini 3 Mart 2005 tarihli bülteninde yayınlayarak onay vermiştir." İyi de, bu açıklamada "işlemin bütün aşamalarının başladığı andan itibaren SPK ve İMKB'ye bildirildiği"ne dair yapılmış bir ÖİB işlemine dair, bırakınız resmi belgeli kanıtları, herhangi bir *emare* varsa, bulan bize de anlatsın!