Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığından:
KISA ÇALIŞMA VE KISA ÇALIŞMA
ÖDENEĞİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve
Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE l –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, 25/8/1999
tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa göre
sigortalı sayılan kişileri hizmet akdine tabi olarak
çalıştıran işverenin, genel ekonomik kriz veya zorlayıcı
sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerini geçici
olarak önemli ölçüde azaltması veya işyerinde faaliyeti
tamamen veya kısmen geçici olarak durdurması hallerinde,
talebinin uygunluğunun Bakanlıkça tespiti ile işçilere kısa
çalışma ödeneği ödenmesine ilişkin usul ve esasları
düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun
Ek 2 nci maddesine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Bakanlık:
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
b) Genel ekonomik
kriz: Ulusal veya uluslararası ekonomide ortaya çıkan
olayların, ülke ekonomisi ve dolayısıyla işyerini ciddi
anlamda etkileyip sarstığı durumları,
c) Kısa çalışma:
En fazla üç ay süreyle; işyerinde uygulanan çalışma
süresinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması
veya en az dört hafta süreyle işyerindeki faaliyetin tamamen
veya kısmen durdurulmasını,
ç) Kısa çalışma
ödeneği: 6 ncı maddede
belirtilen koşulların sağlanması halinde işçiye yapılan
ödemeyi,
d) Kurum: Türkiye
İş Kurumunu,
e) Kurum birimi:
Türkiye İş Kurumunun il ve ilçelerde kurulu birimlerini,
f) Zorlayıcı
sebepler: İşverenin kendi sevk ve idaresinden
kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, bunun sonucu olarak
bertaraf edilmesine olanak bulunmayan, dışsal etkilerden
ileri gelen, geçici olarak çalışma süresinin azaltılması
veya faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması ile
sonuçlanan deprem, yangın, su baskını, salgın hastalık,
seferberlik ve benzeri nedenleri
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Bildirim ve Talebin
Değerlendirilmesi
Bildirim ve
içeriği
MADDE 4 –
(1) Genel ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerinde
kısa çalışma yapılmasını talep eden işveren, Kurum birimine,
varsa toplu iş sözleşmesi tarafı sendikaya yazılı bildirimde
bulunur.
(2) İşveren
bildiriminde;
a) Genel ekonomik
krizin veya zorlayıcı sebeplerin işyerine etkileri ile
zorlayıcı sebebin ne olduğunu,
b) İşyerinin
unvanını, adresini, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı
sendikayı, Bakanlık bölge müdürlüğü ile sosyal güvenlik
işyeri sicil numarasını,
c) Varsa iddiasını
kanıtlayıcı somut belgeleri
belirtmek zorundadır.
(3) İnceleme
esnasında; kısa çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin
bilgiler, işveren tarafından Kurumca belirlenen formatta
hazırlanarak, manyetik ortamda Kuruma, yazılı olarak da
Bakanlık iş müfettişine teslim edilir.
Talebin
değerlendirilmesi
MADDE 5 –
(1) İşverenin kısa çalışma talebi, öncelikle Kurum
tarafından sebep ve şekil yönünden değerlendirilir.
(2) Genel ekonomik
krizin varlığını, işçi ve işveren sendikaları
konfederasyonlarının iddia etmesi veya bu yönde kuvvetli
emarenin bulunması halinde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanı duruma açıklık getirir.
(3) İkinci fıkrada
belirtilen duruma açıklık getirilmeden, genel ekonomik kriz
gerekçesi ile yapılan başvurular ile zorlayıcı sebeplerle
bağdaşmadığı halde, nakit darlığı, ödeme güçlüğü, pazar
daralması ve stok artışı gibi sebeplere dayalı olarak
yapıldığı tespit edilen başvurular Kurum tarafından
reddedilir.
(4) Genel ekonomik
kriz veya zorlayıcı sebeplerle yapılan başvuruların uygunluk
tespiti Bakanlık iş müfettişleri tarafından ivedilikle
yapılır. Talebin uygun bulunması halinde kısa çalışmanın
başlama ve bitiş tarihleri ile 4 üncü maddenin üçüncü
fıkrasında belirtilen listeye son şekli verilmek suretiyle
Bakanlık iş müfettişince düzenlenen rapor ekinde yazılı
olarak Kuruma gönderilir. İnceleme sonucu Kurum tarafından
işverene, işveren tarafından varsa toplu iş sözleşmesine
taraf işçi sendikasına ve işyerinde yazılı olarak ilan
edilmek suretiyle işçilere bildirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kısa Çalışma Ödeneği
Kısa çalışma
ödeneğinden yararlanma koşulları
MADDE 6 –
(1) İşçinin kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilmesi için;
a) İşverenin kısa
çalışma talebinin Bakanlıkça uygun bulunması,
b) İşçinin kısa
çalışmanın başladığı tarihte, 4447 sayılı Kanunun 50
nci maddesine göre çalışma
süreleri ve işsizlik sigortası primi ödeme gün sayısı
bakımından işsizlik ödeneğine hak kazanmış olması,
c) Kısa çalışma
ödeneği talebinde bulunması
gerekmektedir.
Kısa çalışma
ödeneğinin miktarı ve ödenmesi
MADDE 7 –
(1) Günlük kısa çalışma ödeneğinin miktarı, işsizlik
ödeneğinin miktarı kadardır. Kısa çalışma ödeneği 4447
sayılı Kanunun 50 nci
maddesindeki esaslara göre ödenir.
(2) Kısa çalışma
ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma
süresi kadardır. Ödeneğin süresi; herhalde hak edilen
işsizlik ödeneği süresini aşamaz.
(3) Kısa çalışma
ödeneği, işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini
tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için verilir.
(4) Zorlayıcı
sebeplerle işyerinde kısa çalışma yapılması halinde,
ödemeler 22/5/2003 tarihli ve
4857 sayılı İş Kanununun 24 üncü maddesinin (III) numaralı
bendinde ve 40 ıncı maddesinde
öngörülen bir haftalık süreden sonra başlar.
(5) İşçinin kısa
çalışma ödeneği aldığı süre için,
31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve
Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereği ödenecek sigorta primi,
İşsizlik Sigortası Fonu tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna
aktarılır.
(6) Kısa çalışma
ödeneğinden yararlanan işçi, işsizlik sigortasından
yararlanmak için 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 50
nci maddesinde öngörülen
koşullar gerçekleşmeden işsiz kalırsa, kısa çalışma ödeneği
aldığı süre düşüldükten sonra, daha önce hak ettiği işsizlik
ödeneği süresini dolduruncaya kadar işsizlik ödeneğinden
yararlanır.
(7) Kurum birimi,
işçilerin başvurusunu, izleyen ayın sonuna kadar
sonuçlandırır. Kısa çalışma ödeneği, işçinin kendisine,
aylık olarak her ayın sonunda ödenir.
(8) Kısa çalışma
ödeneği nafaka borçları dışında haciz veya başkasına devir
veya temlik edilemez.
Kısa çalışma
ödeneğinin kesilmesi
MADDE 8 –
(1) Kısa çalışma ödeneği alanların işe girmesi, yaşlılık
aylığı almaya başlaması, herhangi bir sebeple
silah altına alınması, herhangi
bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması
veya geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması halinde kısa
çalışma ödeneği kesilir.
(2) Kısa çalışma
ödeneğinin kesildiği süre içerisinde 7
nci maddede öngörülen sigorta primi ödenmez.
Kısa çalışmanın
erken sona ermesi
MADDE 9 –
(1) İşveren, ilan ettiği süreden önce, normal faaliyetine
başlamaya karar vermesi halinde durumu; Kurum birimine,
varsa toplu iş sözleşmesi tarafı sendikaya ve işçilere altı
işgünü önce yazılı olarak bildirmek zorundadır. Bildirimde
belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona erer.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 10 –
(1) 31/3/2004 tarihli ve 25419
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kısa Çalışma ve Kısa
Çalışma Ödeneğine İlişkin Yönetmelik yürürlükten
kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 11 –
(1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12 –
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanı yürütür. |