ENERJİ GÜVENLİĞİMİZ VE TOPLUMSAL ÇIKARIMIZ İÇİN

BOTAŞ, TPAO İLE BİRLEŞTİRİLMELİDİR

06.11.2007
 

1980'li yıllardan itibaren Dünya Bankası tarafından önerilen politikalar doğrultusunda TPAO'nun entegre ana yapısından; Tüpraş, POAŞ, BOTAŞ, Petkim, İpragaz, DİTAŞ, İGSAŞ gibi önemli kuruluşlarımız koparılarak, özelleştirmeye hazırlamak amacıyla anonim kuruluşlar halinde parçalanmıştır.
 

BOTAŞ dışında bu kuruluşların tamamı özelleştirilmiştir.

Boru hatları ile petrol/doğal gaz taşımacılığı, doğal gaz ithalatı ve satışı, depolama faaliyetlerini yürüten kamu şirketi BOTAŞ ise, iletim, depolama ve ticaret şirketi biçiminde parçalanarak yeniden yapılandırılmaktadır.
 

Yani BOTAŞ, kamunun elinde sadece iletim kısmı kalacak biçimde özelleştirilecektir.

Oysa, dünyadaki büyük enerji oyuncuları, kendi enerji güvenliği için ulusal şirketlerini elden çıkarmadıkları gibi, yabancı şirketlerle ortaklık/birleşmelerini de engellemektedirler.

Ayrıca, şirketlerinin dikey entegre yapıda faaliyetlerini yürütmeleri için kendi aralarında birleşmelerin önünü açmaktadırlar.

Örneğin; Çin'in devlet şirketi CNOOC, ABD'nin petrol şirketi Unocal'ı satın almak için verdiği 18,5 milyar dolarlık teklifi, ABD Temsilciler Kurulu'nca ulusal çıkarlar gerekçesiyle engellenmiştir. Söz konusu şirket, dikey yapıdaki ABD'li Chevron Texaco'ya 16,5 milyar dolar bedelle devredilmiştir.

Alman enerji şirketi E.On'un, İspanyol enerji şirketi Endesa'yı 34,6 milyar dolar karşılığında satın alma isteği, sektörün stratejik niteliği öne sürülerek İspanya Başbakanı tarafından reddedilmiştir. Endesa, İspanya'nın diğer enerji şirketi olan Gas Natural ile birleştirilmiştir.
 

Benzer biçimde, İtalyan ENEL'in Fransız enerji şirketi Suez'i satın alması engellenmiştir.

Türkiye'deki enerji sektöründe ilişkin piyasa düzenlemelerine öncülük eden İngiltere, Rus devlet şirketi Gazprom'un İngiliz enerji şirketi Centrica'yı almasına izin vermemiştir.

Ülkemizde faaliyet gösteren Brezilya petrol şirketi Petrobras, İtalyan ENI dikey entegre yapıda ve devlet kontrolünde olan enerji devleridir.

Diğer yandan, ülkemize enerji sektöründe serbestleşme, piyasalaşmayı dayatan pek çok AB ülkesinde doğal gaz şirketleri, devlet kontrolünde olup, doğal gaz pazar açıklığı oranı % 20 ile % 35 arasında iken, Türkiye'de bu oranın % 80'lere çıkarılması öngörülmektedir.

BOTAŞ, mevcut doğal gaz kontrat portföyü (48 milyar m³), 2007 yılında 10-11 milyar dolar değerine ulaşacak satış hasılatı ve 10 bin km'ye ulaşan iletim alt yapısıyla bölgesel enerji şirketi konumundadır.
 

BOTAŞ'ın özelleştirilmesiyle, enerji hatlarının yoğunlaştığı ve petrol/doğal gaz borsası oluşturma iddiasını ileri süren ülkemizde, kamunun çekilerek boşalttığı bu alanları, dünya petrol devleri kendi belirledikleri kurallarla ele geçireceklerdir.
 

Bu bakımdan, BOTAŞ'ın mevcut yapısının korunarak, TPAO ile birleştirilmesi vazgeçilmez talebimiz olmalıdır.
 

Aksi durumda, 70 milyonu aşan nüfusu ile giderek büyüyen enerji pazarımız kapatılarak enerji güvenliğimiz tehlikeye girecektir.

BOTAŞ, TPAO birleşmesinin gerçekleşmesi için, kamuoyundan duyarlılık göstermesini ve desteklerini bekliyoruz.

Saygılarımızla.

Petrol-İş Sendikası

Merkez Yönetim Kurulu adına

Mustafa Öztaşkın

Genel Başkan